Model Üretim Alanları

GÜBRETAŞ, toprak analizine dayalı bilinçli bitki beslemeyi yaygınlaştırmak, üreticilere bol verimli ve üstün kaliteli ürün yetiştirmenin yollarını göstermek amacıyla her yıl ülkemizin farklı noktalarında çeşitli tarımsal bitkiler için Model Üretim Alanları oluşturmaktadır. Model Üretim Alanları’nda toprak ve yaprak analiz sonuçlarına göre hazırlanan bitki besleme programları uygulanmaktadır. Önder üreticiler ile birlikte yürütülen bu projenin diğer bir amacı da optimum gübre tüketimi ile en yüksek verimin elde edilmesidir. Böylece gereğinden fazla gübre tüketiminin önüne geçilerek kaynak israfının önlenmesi ve en değerli hazine konumundaki topraklarımızın korunması hedeflenmektedir. Üretim ve hasat dönemleri kayıt altına alınmakta, elde edilen sonuçlar hazırlanan filmler ve infografikler ile çeşitli iletişim mecraları üzerinden tüm üreticilerle paylaşılmaktadır.

Bilinçli tarımı yaygınlaştırma faaliyetlerimiz kapsamında küresel salgına rağmen sürdürüp tamamladığımız 2020 yılındaki Model Üretim Alanı uygulamalarımızla ilgili ayrıntıları, aşağıdaki başlıklara tıklayarak görebilirsiniz:

Bitki : Patates
Yer : KKTC – Lefke
Çeşit : İsponda (Kumpirlik)
Ekim tarihi : 28.01.2020
Hasat tarihi : 25.05.2020
Model üretim alanı : 7 dekar
Proje ortağı üretici : Kadri Hamit
Uygulanan gübreler : 13.24.12+10 (SO3)+ME, K-HUMAT, AS Profit, Forceful Amino, Fosforum, Çinko Sülfat, Potasmag
Ülke verim ortalaması : 3.500 kg/da
Bölge verim ortalaması : 3.500 kg/da
Önder üretici verimi : 6.000 kg/da – (2020)
GÜBRETAŞ’la verim : 7.500 kg/da – (2020)
Verim farkı : 1.500 kg/da – (%25)
Sonuç : KKTC’de çiftçi şartlarında yoğun taban gübresi kullanımı yapılırken model üretim alanında alışılagelen miktarlardan daha az gübre kullanıldı. Üretici uygulamalarında dekar başına ortalama 187 kg olan taban gübresi kullanımı üçte bir oranında azaltıldı. Projenin yürütüldüğü model üretim alanında ise yalnızca 112 kg taban gübresi uygulandı. Dengeli bitki besleme programı ve %40 daha az taban gübresi ile bölge ortalamasının iki katı verim alındı. Aynı zamanda iri boy patates miktarı da %75 olarak gerçekleşti. Etkili gübreleme programı sayesinde gübre tüketimi azaltılmasına karşın kumpirlik iri boy patates üretimi artırılmış oldu. Model üretim alanında elde edilen verim Kuzey Kıbrıs ortalamasının 2 kat üzerine çıkarken, hasattaki kalite göstergesi olan kumpirlik patates oranı da 3 kattan fazla arttı.
Bitki : Zeytin
Yer : Mersin – Mut
Çeşit : Gemlik Yağlık
Ağaç yaşı : 20 Yaş
Hasat tarihi : 21.09.2020
Model üretim alanı : 7.5 dekar
Proje ortağı üretici : Adem Yılmaz
Uygulanan gübreler : 13.24.12(10SO3)+ME, Turkan Kükürt, Patentkali, Potasyum Nitrat, Demircan, K-Humat
Ülke verim ortalaması : 10,4 kg/ağaç – (2019 TÜİK)
Bölge verim ortalaması : 14,4 kg/ağaç – (2019 TÜİK)
Önder üretici verimi : 35 kg/ağaç  – (2020)
GÜBRETAŞ’la verim : 65 kg/ağaç  – (2020)
Verim farkı : 30 kg/ağaç  – (%117)
Sonuç : Toprak analiz sonuçlarına göre toprak pH’sı yüksek olan model alanda üretici uygulamalarında gereğinden fazla gübre kullanılmasına rağmen  ideal verime ulaşılamıyordu. Toprak ve yaprak analizlerine göre oluşturulan bitki besleme programları ile üreticinin gübre tüketiminde %10 tasarruf sağlandı. Dengeli bitki besleme sayesinde verimde %100’ün üzerinde artış gerçekleştirildi. Bölgedeki  üreticiler genellikle 11-12 kalibrasyon zeytin hasat ederken, model üretim alanından 13-15 kalibrasyon zeytin elde edilerek ürün kalitesi de yükseltildi. Üretici, toprak ıslahı ile gübrelerin bitkiler tarafından alımının arttırılabileceği konusunda bilinçlendirildi.
Bitki : Badem
Yer : Adıyaman – Kahta
Çeşit : Ferragnes
Ağaç yaşı : 9
Hasat tarihi : 10.09.2020
Model üretim alanı : 240 ağaç
Proje ortağı üretici : Mustafa Şinasi Turanlı
Uygulanan gübreler : Yeşil Altın, Slowfert Süper İnci, Çinko-5 Forte, Bolveren Bitki Besleme Paketi
Ülke verim ortalaması : 16 kg/ağaç  – (2019 TÜİK)
Bölge verim ortalaması : 7,28 kg/ağaç – (2019 TÜİK)
Önder üretici verimi : 6 – 8 kg/ağaç – (2020)
GÜBRETAŞ’la verim : 16 kg/ağaç – (2020)
Verim farkı : 8 kg/ağaç  – (%100)
Sonuç : Bilinçli bitki besleme ile ağaç başı 16 kg badem elde edilerek verimde %100’ün üzerinde artış gerçekleşti. Deneme bahçesinden içleri tam dolu, iri, düzgün şekilli, kaliteli ve ticari değeri yüksek badem hasat edildi.
GÜBRETAŞ randımanı: 350
Önder üretici randımanı: 330
Bitki : Fındık
Yer : Düzce – Gölyaka
Çeşit : Delisava
Ağaç yaşı : 12 yaş
Hasat tarihi : 25.08.2020
Model üretim alanı : 2 dekar
Proje ortağı üretici : Murat Aydoğdu
Uygulanan gübreler : Süper Çotanak, Randıman Plus, Çotanak Plus, Bestcalni
Ülke verim ortalaması : 106 kg/ağaç  – (2019 TÜİK)
Bölge verim ortalaması : 136 kg/ağaç – (2019 TÜİK)
Önder üretici verimi : 200 kg/ağaç – (2020)
GÜBRETAŞ’la verim : 320 kg/ağaç – (2020)
Verim farkı : 120 kg/ağaç  – (%60)
Sonuç : Model üretim alanında uygulanan bilinçli bitki besleme ile “yok yılı ve olumsuz iklim koşullarında” yüksek verim alındı. Fındıkta gelecek yılın verimini belirleyecek unsurlardan olan sürgünlerin sayı ve uzunluğunda, erkek püskül ve dişi karanfillerin sayısında fındığa özel yaprak gübrelerinin kullanımı ile artış sağlandı.
Bitki : Siirt Fıstığı
Yer : Siirt – Merkez
Çeşit : Siirt Fıstığı
Ağaç yaşı : 15-16 yaş
Hasat tarihi : 05.09.2020
Model üretim alanı : 6 dekar
Proje ortağı üretici : Mehmet Salih Diriarın
Uygulanan gübreler : Yeşil Altın, Micro, Bor 8, P-Smart, Potasmag, 10.5.40,  Slowfert Süper İnci, Bestline, Combi, Aminoasit
Ülke verim ortalaması : 4,53 kg/ağaç – (2019 TUİK)
Bölge verim ortalaması : 2,89 kg/ağaç  – (2019 TUİK)
Önder üretici verimi : 3,7 kg/ağaç   – (2020)
Gübretaş’la verim : 5,5 kg/ağaç  – (2020)
Verim farkı : 1,8 kg/ağaç  – (%49)
Sonuç : Bölge üreticileri fıstığın besin maddesi ihtiyaçlarını tam olarak karşılamayan klasik gübreleri gereğinden fazla kullanmaktaydı. Gübretaş tarafından Siirt fıstığı için oluşturulan model üretim alanında bilinçli bitki besleme uygulaması sayesinde bu alışkanlığın değiştirilmesine katkı sağlandı. Model üretim alanında gübre tüketimi ağaç başı %25 azaltılmasına rağmen fıstıkta en önemli kalite parametreleri olan çıtlak ve doluluk oranları %95’in üzerinde olan kaliteli ürün hasat edildi. Bilinçli besleme uygulamaları ile hasat işlemlerinden sonra dahi model bahçedeki ağaçlar yemyeşil ve kara gözler dolu olarak fıstığın gelecek yılın hasadına hazır olması sağlandı. Üreticilere daha az gübre tüketimi ile yüksek verim elde edilmesinin yolları gösterildi.
Bitki : Mısır 1. Ekim (Silajlık)
Yer : Balıkesir – Manyas
Çeşit : Tareks TK 6063
Ekim tarihi : 15.05.2020
Hasat tarihi : 27.08.2020
Model üretim alanı : 10 dekar
Proje ortağı üretici : Bülent Erol
Uygulanan gübreler : 13.24.12+10 (SO3)+ME, Slowfert Süper İnci, K-Humat, Magsul, UAN-32, Calciforce
Ülke verim ortalaması : 5.392 kg/da – (2019 TÜİK)
Bölge verim ortalaması : 5.406 kg/da – (2019 TÜİK)
Önder üretici verimi : 6.700 kg/da – (2020)
GÜBRETAŞ’la verim : 10.200 kg/da – (2020)
Verim farkı : 3.500 kg/da – (%52)
Sonuç : Bölgede yaygın olarak fazla gübre tüketimi konusundaki  üretici alışkanlıklarının değiştirilmesi amacına ulaşıldı. Tabandan  50 kg/da yerine 30 kg gübre uygulandı. Etkili bir azotlu besleme için katı formdaki gübreler yerine sıvı formda azotlu gübreler tercih edildi. Bilinçli bitki besleme yöntemleri sayesinde üretim sezonunda yaşanan dolu ve don gibi olumsuz iklim şartlarına rağmen hayvansal besleme değerleri uygun, düşük lifli ve kuru madde miktarı yüksek dayanıklı ürün hasat edildi.
Bitki : Mısır 1. Ekim (Danelik)
Yer : Konya – Karatay
Çeşit : Tareks Doruk
Ekim tarihi : 22.04.2020
Hasat tarihi : 20.10.2020
Model üretim alanı : 50 dekar
Proje ortağı üretici : Musa Yıldırım
Uygulanan gübreler : 13.24.12(10SO3)+ME, Turkan Kükürt, K-Humat, Slowfert Süper İnci, Magsul Plus, MAP, UAN-32, Forcefulamino, Micro, Aminoasit
Ülke verim ortalaması : 1.037 kg/da – (2019 TÜİK)
Bölge verim ortalaması : 1.081kg/da – (2019 TÜİK)
Önder üretici verimi : 1.600 kg/da  – (2020)
GÜBRETAŞ’la verim : 1.900 kg/da – (2020)
Verim farkı : 300 kg/ağaç  – (%19)
Sonuç : Don zararı, sinek zararı ve tozlaşma dönemindeki yüksek sıcaklıklardan dolayı bitkilerin gelişimi olumsuz etkilenerek bölge genelinde verimlerde düşüş yaşandı. Hasada bir hafta kala rüzgârdan dolayı mısırda yatma meydana gelerek %10 ‘a yakın verim kaybı oluştu. Yatmış olan mısırı hasat edebilmek için proje ortağı üretici, tablası özel  olarak dizayn edilmiş biçerdöver ile hasat işlemini gerçekleştirdi. Tüm bu olumsuz koşullara rağmen GÜBRETAŞ’ın etkili gübreleme programı ile besleme yapılan model üretim alanında yüksek verime ulaşılarak toprak ve yaprak analizine dayalı olarak uzman ziraat mühendisleri danışmanlığında yapılan uygulamaların verime etkisi hakkında bölge üreticileri bilinçlendirildi.
Bitki : Mısır 1. Ekim (Danelik)
Yer : Kahramanmaraş
Çeşit : Tareks Albayrak
Ekim tarihi : 12.03.2020
Hasat tarihi : 07.09.2020
Model üretim alanı: 10 dekar
Proje ortağı üretici : Ökkeş Çolak
Uygulanan gübreler : 13.24.12+10 (SO3)+ME, Slowfert Süper İnci, Turkan Kükürt, GÜBRETAŞ Bitki Besleme Grubu
Ülke verim ortalaması : 1.037 kg/ağaç  – (2019 TÜİK)
Bölge verim ortalaması : 1.100 kg/ağaç – (2019 TÜİK)
Önder üretici verimi : 1.190 kg/ağaç – (2020)
GÜBRETAŞ’la verim : 1.720 kg/ağaç – (2020)
Verim farkı : 530 kg/ağaç  – (%45)
Sonuç : Toprak analizleri sonucu ortaya çıkan yüksek toprak Ph’sı ve düşük organik madde miktarı ile birlikte killi bünyedeki arazinin zor şartlara rağmen tarla bitki besleme için uygun hale getirilerek model üretim alanı çalışması yürütüldü. Toprak ve yaprak analizine dayalı bilinçli besleme ile yüksek verim alınabileceği hakkında bölge üreticileri bilinçlendirildi.
Bitki : Şeker Pancarı
Yer : Yozgat – Boğazlıyan
Çeşit : Smart KWS
Ekim tarihi : 24.04.2020
Hasat tarihi : 18.11.2020
Model üretim alanı : 10 dekar
Proje ortağı üretici : Molla Çalık
Uygulanan gübreler : Süper Pancar, Turkan Kükürt, Humas-15, Slowfert Süper İnci, Map, Potasyum Sülfat, Amonyum Sülfat, Aminoasit, Uan-32, Micro
Ülke verim ortalaması : 5.832 kg/da- (2019 TÜİK)
Bölge verim ortalaması : 6.186 kg/da  – (2019 TÜİK)
Önder üretici verimi : 6.500 kg/da   – (2020)
GÜBRETAŞ’la verim : 10.800 kg/da – (2020)
Verim farkı : 4.300 kg/da  – (%66)
Sonuç : Toprak analizi sonucunda kuvvetli alkali çıkan araziye ekim öncesi kükürt uygulaması yapılarak toprak pH’sı dengelendi. Organik madde bakımından da fakir olan toprak, yardımcı ürünlerle desteklenerek organik maddece yeterli seviyeye getirildi. Böylece verimli bir hasat için etkili bitki besleme ile sağlanabilecek fayda en üst düzeye çıkarıldı ve gübrelerin toprak tarafından alınabilirliği arttırıldı. Dolu zararı bitki gelişimine olumsuz etki etmesine rağmen dengeli gübreleme ile polar oranı yüksek şeker pancarı hasadı gerçekleşti. Üretici, uygulamasında dekar başına toplamda 120 kg kompoze ve azotlu gübre kullanırken, model üretim alanında dekar başına 95 kg kullanıldı. Model alanda kompoze ve azotlu gübre uygulamasından % 21 tasarruf sağlanmış oldu. Proje ortağı üretici 17 polar oranında şeker pancarı hasat ederken, model üretim alanından GÜBRETAŞ’ın etkili gübreleme programı ile 20 polar oranında şeker pancarı hasat edildi.
Bitki : Şeker Pancarı
Yer : Sivas – Yıldızeli
Çeşit : Lizard
Ekim tarihi : 21.04.2020
Hasat tarihi : 19.10.2020
Model üretim alanı : 7.5 dekar
Proje ortağı üretici : Vahap Karakaya
Uygulanan gübreler : Süper Pancar-S 13.18.15+2(MgO)+10(SO3)+B, Humas-15, Granül Çinko Sülfat, Turkan Kükürt D-100, Süper İnci, Nitropower, Aminoasit, 10.30.10+Me, Çinko-5 Forte, Forcefulamino.
Ülke verim ortalaması : 5.832 kg/da- (2019 TUİK)
Bölge verim ortalaması : 4.668 kg/da  – (2019 TUİK)
Önder üretici verimi : 7.000 kg/da   – (2020)
Gübretaş’la verim : 7.900 kg/da – (2020)
Verim farkı : 900 kg/da  – (%13)
Sonuç : Organik madde bakımından zayıf, kuvvetli alkali yapıya sahip toprağın bitkinin besin maddelerini alabilmesi, toprak verimliliğinin arttırılması amacıyla Turkan D-100 kükürt ve humik+fulvik asit içeren Humas-15 uygulandı.  Yaprak analizleri sonucunda bitkinin ihtiyacı olan besin maddelerinin takviyesi yapıldı. Dengeli besleme programı ile dekardan üretici uygulamasına göre 900 kg daha fazla verim alınarak dekardan 336 TL ek gelir sağlandı.
Bitki : Buğday
Yer : Eskişehir – Tepebaşı
Çeşit : Ekiz
Ekim tarihi : 24.11.2019
Hasat tarihi : 18.07.2020
Model üretim alanı : 10 dekar
Proje ortağı üretici : Erdi Gül
Uygulanan gübreler : Süper Ekin, K-Humat, Nitropower, UAN-32, Aminoasit, Micro, 10.5.40
Ülke verim ortalaması : 406 kg/da – (Sulu, 2019 TÜİK)
Bölge verim ortalaması : 473 kg/da – (Sulu, 2019 TÜİK)
Önder üretici verimi : 650 kg/da – (2020)
GÜBRETAŞ’la verim : 830 kg/da – (2020)
Verim farkı : 180 kg/da – (%28)
Sonuç : Bölgedeki olumsuz iklim koşulları; kuraklık, ilkbahar geç donları, zamansız ve dengesiz yağışlar ve dolu verimlerin düşmesine neden olurken tüm bu olumsuz koşullara rağmen bilinçli bitki besleme programı ile oluşturulan model üretim alanından iyi seviyede verim alındı. Dengeli bitki besleme programının uygulandığı model üretim alanında başak profili düzgün, bölge ortalamasına göre %66 daha fazla buğday hasat edildi.

Üretici sonuçları: Protein 9.86, Gluten 18.38, Hektolitre 79,

GÜBRETAŞ’la alınan sonuçlar ise: Protein 10.69, Gluten 20.30, Hektolitre 79.5 olarak ölçüldü.

Bitki : Buğday
Yer : Tekirdağ – Yeniçiftlik
Çeşit : Tareks Glossa
Ekim tarihi : 30.09.2019
Hasat tarihi : 02.07.2020
Model üretim alanı : 10 dekar
Proje ortağı üretici : Enver Er
Uygulanan gübreler : Süper Ekin, Turkan Kükürt, K-Humat, Amonyum Sülfat, Süper İnci,  Aminoasit,
Bolveren Bitki Besleme Paketi, Balveren Bitki Besleme Paketi
Ülke verim ortalaması : 242 kg/da – (Kuru, 2019 TÜİK)
Bölge verim ortalaması : 451 kg/da – (Kuru, 2019 TÜİK)
Önder üretici verimi : 328 kg/da – (2020)
GÜBRETAŞ’la verim : 460 kg/da – (2020)
Verim farkı : 132 kg/da – (%40)
Sonuç : Trakya Bölgesinde yaşanan kuraklık, ilkbahar geç donları, zamansız ve dengesiz yağışlarla, dolu verimlerin düşmesine neden oldu. Tüm bu olumsuz koşullara rağmen, Gübretaş’ın bilinçli bitki besleme programı ile besleme yapılan model üretim alanından gluten, protein, hektolitre ve gluten indeksi bakımından kalitesi yüksek ürün hasat edildi.

Üretici sonuçları Protein 13, Gluten 28, Hektolitre 80, Gluten İndeksi 68

GÜBRETAŞ’la alınan sonuçlar ise Protein 15, Gluten 32, Hektolitre 83, Gluten İndeksi 74 olarak ölçüldü.

Bitki : Çeltik
Yer : Balıkesir – Gönen
Çeşit : Edirne Yerli Baldo
Ekim tarihi : 02.05.2020
Hasat Tarihi : 31.08.2020
Model üretim alanı : 13 dekar
Proje ortağı üretici : Ahmet Çetinkal
Uygulanan gübreler : 15.20.10+5(SO3)+ME, Patentkali, K-Humat, Granül Amonyum Sülfat, Nitropower, MKP, Combi, Forcefulamino, 20.20.20+ME, Magsul, Bestonik, Uan-32, Potasyum Nitrat,
Ülke verim ortalaması : 795 kg/da – (Tüm çeltik çeşitlerinde – 2019 TÜİK)
Bölge verim ortalaması : 749 kg/da – (Tüm çeltik çeşitlerinde – 2019 TÜİK)
Önder üretici verimi : 650 kg/da – (2020 yılı bölgedeki önder üreticilerin Edirne Baldo çeşidi ortalaması )
GÜBRETAŞ’la verim : 746 kg/da – (2020)
Verim farkı : 96 kg/da – (%15)
Sonuç : Yaprak analizi sonuçlarına göre yapılan besleme ile azotlu gübre tüketimi bölgedeki üretici alışkanlıklarının dörtte biri oranında azaltıldı. Çeltikte sap gelişiminin istenilen kriterlerde olması sağlanarak ürünün yatması engellendi. Model üretim alanında; bitkinin gelişim döneminde yaşanan düşük sıcaklık ve aşırı yağış gibi olumsuz iklim koşullardan dolayı kardeşlenmede gecikme yaşanmasına rağmen bilimsel  bitki besleme programı ile Edirne Baldo çeşidinden dekardan 746 kg ürün hasat edilerek bölgedeki önder üretici uygulamalarına göre % 15 verim artışı sağlandı.